لوگر؛ فتحی که تاریخ را لرزاند؛ به مناسبت سالروز قیام ۱۹ ثور ۱۳۵۸ و آغاز جهاد مردم قهرمان لوگر
در حافظه تاریخی ملت‌ها، روزهایی نقش بسته‌اند که از جنس افسانه نیستند، اما روحی افسانه‌ای دارند؛ روزهایی که ملتی مظلوم، با تکیه بر ایمان و اراده، در برابر ظلمی سازمان‌یافته و تا دندان مسلح قیام می‌کند. قیام ۱۹ ثور ۱۳۵۸ در لوگر یکی از این روزهاست؛ روزی که نه‌تنها برای مردم لوگر، بلکه برای تمام افغانستان، آغازی بود بر یک عصر تازه؛ عصر جهاد مقدس اسلامی.
زمینه‌های تاریخی قیام: خشم مقدس در برابر اشغال سرخ
رژیم کودتایی هفتم ثور ۱۳۵۷ با پشتیبانی مستقیم اتحاد جماهیر شوروی و در قالب شعارهای عوام‌فریبانه، وارد صحنه شد، اما به‌زودی، چهره خشن، ضد دینی و ضد مردمی خود را آشکار ساخت. کشتار علما، زندانی کردن مؤمنین، تجاوز به حریم‌های خانوادگی، توهین به مقدسات و ترویج الحاد، همه و همه مردم را به لبه خشم و انفجار کشاند.
در چنین فضایی، مردم لوگر – دیار علم، عرفان و جهاد – نخستین کسانی بودند که صبر را کنار نهادند و با فریاد «الله‌اکبر» به مصاف ظلمت رفتند.
۱۹ ثور؛ آغاز طوفان اسلامی علیه نظام کمونیستی
در روز ۱۹ ثور ۱۳۵۸، مردم لوگر به رهبری علما، متنفذین و مجاهدان مخلص، بر مراکز استبداد و ستم شوریدند. ولسوالی‌ها و مرکز ولایت را از تسلط حزب خلق و پرچم آزاد ساختند و برای نخستین‌بار، حکومت اسلامی مردمی بر پایه اراده ملت در برابر اشغال و الحاد شکل گرفت. این تحول، برای رژیم یک شوک بزرگ و برای ملت افغانستان یک جرقه الهام‌بخش بود.
اشغال مجدد لوگر؛ خون بر زمین، آتش در دل
پس از سه روز، ارتش رژیم با توپ، تانک و طیاره از سه محور کابل، گردیز و غزنی به لوگر حمله کرد. صدها تن شهید شدند، صدها نفر دیگر بازداشت و تیرباران شدند. بسیاری در پولیگون‌ها زنده به گور شدند؛ اما این خشونت، نه شعله قیام را خاموش کرد و نه باور به جهاد را کم‌فروغ ساخت.
تولد باب‌الجهاد؛ سنگربندی ایمان در کوهستان‌ها
بازماندگان قیام، عقب ننشستند. سنگرها را در آب‌جوش‌ها، چرخ، دوبندی و سرخاب بنیاد نهادند و از دل کوه‌ها، مقاومت را به سراسر افغانستان صادر کردند. لوگر به باب‌الجهاد بدل شد؛ دروازه‌ای که از آن، نه‌تنها گلوله، بلکه اندیشه جهاد، غیرت دینی و امید به آزادی به سراسر کشور منتشر شد.
نقش علما در رهبری قیام: پیوند اجتهاد و جهاد
ویژگی ممتاز قیام لوگر، رهبری آن توسط علما و روحانیون بود. شخصیت‌هایی چون مولوی محمدالدین چرخی، مولوی عبدالاحمد چلوزائی، مولوی حضرت گل، مولوی میر حسن آغا، مولوی محمد اکبر ، مولوی محمد یوسف سفیدسنگ، شهید حاجی راز محمد و ده‌ها مجاهد روحانی دیگر، نقش برجسته‌ای در بسیج مردمی، انسجام فکری، و تبیین شرعی جهاد ایفا کردند. در این قیام، مسجد به قرارگاه تبدیل شد، محراب به سنگر، و منبر به میدان بیدارسازی.
لوگر سرزمین شهدا شهدای عزیز و عظیم حماسه ساز مثل داکتر ولی شهید و هزاران هزار شهید به خون خفته دیگر است
پیامدهای راهبردی قیام لوگر:
1. تبدیل جهاد به یک جریان ملی: لوگر نخستین سرزمینی بود که قالب عملی یک قیام مردمی اسلامی را در برابر رژیم کمونیستی ترسیم کرد؛ الگویی که سپس در هرات، پنجشیر، بدخشان، ننگرهار، بامیان و… تکرار شد.
2. تضعیف ستون مشروعیت رژیم خلق و پرچم: برای اولین‌بار، یک ولایت کامل به‌دست مردم افتاد و اثبات شد که رژیم دست‌نشانده، فاقد پشتوانه مردمی است.
3. ایجاد پایگاه‌های پایدار مقاومت: لوگر تا سال‌های شکست شوروی و پس از آن، یکی از فعال‌ترین و تأثیرگذارترین مراکز جهاد باقی ماند و صدها فرمانده و هزاران شهید از این خاک برخاستند.
4. تقویت بیداری اسلامی و هویت دینی در سراسر کشور: قیام لوگر نشان داد که دین، تنها عنصر قادر به بسیج ملت علیه سلطه خارجی و دیکتاتوری داخلی است.
ضرورت زنده نگه‌داشتن حماسه لوگر
امروز، در چهل‌وششمین سالگرد این حماسه، وظیفه‌ی ماست که یاد شهدا، میراث جهاد، و فرهنگ ایستادگی را زنده نگاه داریم. نهادهای فرهنگی، رسانه‌ها، مساجد و دانشگاه‌ها باید این روز را نه صرفاً به عنوان یک مناسبت تاریخی، بلکه به عنوان یک درس راهبردی برای نسل‌های آینده گرامی بدارند.
نتیجه‌گیری: قیام لوگر؛ فریادی که هنوز جاری‌ست
فتح لوگر در ۱۹ ثور، آغازی بود بر دوره‌ای که ملت افغانستان با سلاح ایمان و رهبری علما، در برابر یکی از قدرتمندترین امپراطوری‌های نظامی عصر ایستاد. قیام لوگر، آیینه‌ای است که در آن، شرافت دینی، غیرت ملی، و اراده مردمی را می‌توان دید. این قیام، یک حادثه تاریخی نیست؛ یک الگوی زنده برای امروز و فرداست.
۱۹ ثور ۱۴۰۴
تبصره / نظر
نظرات / تبصري
د همدې برخي څخه
شریک کړئ
زمونږ فيسبوک
